Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2010

"Εκλογικές" λέξεις και εκφράσεις. Ξέρετε τι σημαίνουν;

Ξέρετε τι σημαίνει η λέξη "ψήφος" (και είναι θηλυκό: η ψήφος); Ξέρετε από πού προήλθαν οι φράσεις "τον μαύρισαν στις εκλογές" και "ψηφίζω δαγκωτό";

Η λέξη ψήφος, αρχικά, προσδιόριζε τη μικρή λεία πέτρα (από εδώ και το ψηφιδωτό) την οποία χρησιμοποιούσαν για την καταμέτρηση εκλογικών προτιμήσεων

Τα πρώτα ψηφοδέλτια χρησιμοποιήθηκαν στις Δημοτικές εκλογές του 1914. Μέχρι τότε σε κάθε εκλογικό τμήμα υπήρχαν τόσες κάλπες όσοι και οι υποψήφιοι. Η κάθε κάλπη εσωτερικά χωριζόταν σε δύο μέρη. Εξωτερικά τα μέρη αυτά χωριζόταν με δύο χρώματα, το άσπρο (στην μπροστινή πλευρά είχε τη λέξη "ΝΑΙ") και το μαύρο (με τη λέξη "ΟΧΙ" μπροστά).  Ο ψηφοφόρος έπρεπε να περάσει από όλες τις κάλπες και να πάρει από τον υπάλληλο που στεκόταν μπροστά από την κάθε μία τη μικρή μολυβένια μπάλα, το σφαιρίδιο. Ο Υπάλληλος έπρεπε να φωνάζει ποιανού υποψήφιου ήταν η κάλπη. Μόλις ο ψηφοφόρος έπαιρνε τη μολυβένια μπάλα, σήκωνε το χέρι και την έριχνε μέσα στην κάλπη. Στο "Ναι", αν ήθελε τον συγκεκριμένο υποψήφιο ή στο "Όχι", αν δεν ήθελε να ψηφίσει αυτόν. Έπειτα πήγαινε στην επόμενη κάλπη όπου έκανε πάλι το ίδιο, κ.ο.κ. Ο ψηφοφόρος έριχνε σε όλες τις κάλπες την ψήφο στο μαύρο τμήμα της κάλπης, ενώ μόνο σε μία έριχνε το σφαιρίδιο στο λευκό. Από εδώ βγήκε και η φράση "τον μαύρισαν στις εκλογές".
 
Με την παραπάνω διαδικασία, για να γνωρίζουν οι Υπάλληλοι τον ακριβή αριθμό ψήφων και για να αποφύγουν λαθροχειρίες η θετική ψήφος ήταν, συνήθως,  δαγκωμένη, για να αναγνωρίζεται στην καταμέτρηση. Από εδώ βγήκε και η φράση "ψηφίζω δαγκωτό"

πηγή: